Pamiętamy jak wielkim przeżyciem dla całej rodziny, a przede wszystkim dla uczniów były ich pierwsze kroki w szkole. Nowi koledzy i koleżanki, nowy nauczyciel, nowe otoczenie, a przede wszystkim nowe obowiązki sprawiały, że niektórzy w tym początkowym okresie przeżywali pewne kłopoty, które przy życzliwym wsparciu rodziców i nauczycieli minęły bezpowrotnie.
Nauka w klasach I – III jest łagodnym przejściem od wychowania przedszkolnego do edukacji prowadzonej w klasach IV – VI, nie ma podziału na przedmioty. Metody nauczania i organizacja zajęć też przypominają ten radosny, beztroski okres w życiu dzieci. Ocenianie ma charakter opisowy i właściwie nie niesie ze sobą żadnych przykrych konsekwencji. To wszystko sprawia, że uczniowie klas III, czują się już prawdziwymi uczniami, którzy wszystko lub prawie wszystko wiedzą o szkole. Większość z nich osiąga bardzo dobre lub dobre wyniki w nauce więc bez obaw rozpoczynają naukę w klasie IV. Niekiedy jednak pierwsze dni września, a czasami nawet miesiące przynoszą niepowodzenia. Budzi to niepokój zarówno u samych dzieci jak i ich rodziców.
Jakie mogą być przyczyny tych kłopotów?
Zmienia się sposób nauczania i jego organizacja, wymagania stawiane uczniom, zasady oceniania, a także co jest nie mniej ważne – otoczenie i nauczyciele. Pozostaje jednak przecież to samo dziecko, które tak chętnie uczyło się i osiągało sukcesy.
Często bywa tak, że dzieci w klasach młodszych, a przynajmniej w początkowym okresie uczą się, bo interesuje je wszystko co wiąże się ze szkołą, a także dlatego, że chcą się przypodobać swojej pani, która jest dla nich niekwestionowanym autorytetem. Wynika to z tego, że większość zajęć dydaktycznych dzieci mają z jedną nauczycielką, która bardzo dobrze zna swoich uczniów i stara się dostosowywać wymagania do ich możliwości, tak by każdy z nich mógł osiągnąć sukces, a w przypadku trudności pomaga na bieżąco w ich pokonywaniu.
W klasie IV każdego przedmiotu uczą inni nauczyciele, którzy różnią się między sobą sposobem bycia, wymaganiami. Może to wpłynąć na osiągnięcia niektórych dzieci, szczególnie tych mniej odpornych na stres. Musi upłynąć więc trochę czasu zanim nauczyciele i uczniowie poznają się wzajemnie i nabiorą do siebie zaufania. Ważne są w tym okresie częste rozmowy rodziców z dziećmi nie tylko na temat osiągnięć czy stopni, jakie otrzymały, ale też tego co było na lekcjach, jak radziły sobie w różnych sytuacjach, jakie przynosi codzienny pobyt w szkole. Takie rozmowy wspierające dziecko, z pewnością pomogą mu w nabraniu pewności siebie i szybkim zaklimatyzowaniu się w nowym dla niego środowisku. Dziecko znowu poczuje się ważne wraz ze swoimi problemami, tak jak to było w pierwszych dniach nauki w szkole. Rodzice powinni pamiętać o tym, by w czasie tych rozmów unikać krytykowania nauczycieli, gdyż często bywa tak, że dziecko przestraszone nową dla siebie sytuacją, z którą nie zawsze może sobie od razu poradzić, pewne zdarzenia wyolbrzymia. Trudno jest więc obiektywnie w domu ustalić przebieg wydarzeń, a negatywny obraz nauczyciela, jaki może wtedy powstać, poparty autorytetem rodziców, może utrudniać dziecku normalne funkcjonowanie w szkole.
Aby złagodzić problemy, jakie przynoszą pierwsze miesiące nauki w kl. IV, rodzice powinni zwracać uwagę na dobre i systematyczne przygotowywanie się do lekcji z poszczególnych przedmiotów. Wszelkie luki w wiedzy i umiejętnościach będą powodowały trudności w przyswojeniu kolejnych partii materiału. Można zatem wspólnie z dzieckiem organizować szereg zabaw, które dadzą szansę powtórzenia tego co już umie. Można też zachęcać do poszukiwania informacji poszerzających wiedzę na określony temat. Pomocne tu będą zarówno zgromadzone w domu książki, jak i umiejętne korzystanie z komputera. Zdobyte w ten sposób wiadomości, jak również umiejętność ich pozyskiwania, z pewnością przydadzą się w klasach starszych. Zachęcajmy też dziecko do czytania dłuższych tekstów, a następnie do wskazywania w nich najistotniejszych informacji czy pisemnego formułowania odpowiedzi na postawione przez nas pytania. Jest to bardzo ważne i przydatne, gdy trzeba z lekcji na lekcję przygotować się z historii, przyrody czy języka polskiego.
Początek klasy IV to również trudny dla dzieci czas ze względu na zmiany zachodzące w ich rozwoju. Wchodzą one bowiem w okres dojrzewania, stają się podatne na gwałtowne zmiany nastroju i przykre doznania emocjonalne. Rodzice powinni też uważnie obserwować grono kolegów i koleżanek swoich dzieci. Mogą dyskretnie, bez narzucania, zainteresować ich tymi rówieśnikami, których wpływ byłby szczególnie korzystny. Dotyczy to zwłaszcza rówieśników przejawiających zainteresowania, które mogą być przez nich naśladowane. Ważne jest też, by umiały nawiązywać i podtrzymywać pozytywne stosunki z otaczającymi ich ludźmi, gdyż dzięki temu staną się bardziej odporne na różne codzienne przykrości i niepowodzenia.
Pamiętajmy o tym, że czas przejścia ucznia z klasy III do klasy IV, jest dla niego istotnym progiem szkolnym. Jednak dzięki życzliwemu wsparciu ze strony rodziców i nauczycieli oraz właściwym stosunkom z rówieśnikami, dziecko jest w stanie poradzić sobie z obowiązkami i w krótkim czasie zacznie odnosić sukcesy.
Opracowała
Ewa Stec